Στη παλαμιαία επιφάνεια του χεριού μας το δέρμα είναι σκληρό και καθηλωμένο στους υποκείμενους ιστούς με μικρή ή καθόλου κινητικότητα. Αυτό οφείλεται στη παρουσία της παλαμιαίας απονεύρωσης, του ιστού δηλαδή που προσφύεται σταθερά με το δέρμα.
H νόσος Dupuytren είναι μια πάθηση της παλάμης και των δακτύλων του χεριού κατά την οποία δημιουργείται μία παθολογική πάχυνση και ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης με αποτέλεσμα τη σύγκαμψη των δακτύλων.
Η πάθηση αυτή εμφανίζεται συχνότερα στο χέρι (νόσος Dupuytren), σπανιότερα στο πόδι (νόσος Lederhose) και ακόμα πιο σπάνια στο ανδρικό γεννητικό μόριo (νόσος Peyronie).
Ποια είναι τα αίτια της νόσου;
Η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη. Η συνήθης ηλικία εμφάνισης είναι μετά την ηλικία των 40 ετών. Είναι περισσότερο συχνή στον ανδρικό πληθυσμό και σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης, ενώ συχνά είναι οικογενής. Υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη της νόσου όπως η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η επιληψία, η θυρεοειδοπάθεια.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Συνήθως η νόσος εμφανίζεται με ένα οζιδίο (εξογκώμα) στην παλάμη. Το οζίδιο αυτό τις περισσότερες φορές δεν είναι επώδυνο και δεν επηρεάζει τον ασθενή στην καθημερινότητα του. Με την πάροδο του χρόνου, η πάχυνση επεκτείνεται σταδιακά τόσο στην παλάμη όσο και κατά μήκος των δακτύλων δημιουργώντας ρικνωτικές «χορδές» που προκαλούν προοδευτικά σύγκαμψη των δακτύλων.
Σπανιότερα, μπορεί να προσβληθεί και το ραχιαίο δέρμα στην εκτατική τους επιφάνεια των δακτύλων και να δημιουργηθούν τα λεγόμενα Garrod’s knuckle pads.
Η πάθηση εξελίσσεται προοδευτικά, συνήθως αργά, σε κάποιες περιπτώσεις όμως εξαιρετικά γρήγορα.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται βάση του ιστορικού και της κλινικής εικόνας. Περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος είναι περιττός.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η χειρουργική θεραπεία συνιστάται, όταν ο ασθενής δεν μπορεί να τεντώσει τα δάκτυλά του με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται στις καθημερινές δραστηριότητες του. Χειρουργική θεραπεία είναι επίσης δυνατό να εφαρμοστεί και σε περιπτώσεις στις οποίες η ρίκνωση είναι μικρή αλλά επηρεάζεται σημαντικά η ποιότητα ζωής του ασθενή.
Σε ορισμένες συγκεκριμένες περιπτώσεις της νόσου και εφόσον ο ασθενής δεν επιθυμεί μια χειρουργική λύση, είναι δυνατή η απονευροτομή δηλαδή η διατομή της παθολογικής παλαμιαίας απονεύρωσης με κόπτουσα βελόνα. Αυτή η ελάχιστα επεμβατική πράξη πραγματοποιείται στο ιατρείο υπό τοπική αναισθησία. Μια βελόνη τοποθετείται κάτω από το δέρμα και διατέμνει τις ρικνωτικές χορδές.
Η συνήθης μέθοδος χειρουργικής θεραπείας είναι η χειρουργική αφαίρεση όλης ή μέρος της προσβεβλημένης παλαμιαίας απονεύρωσης (ολική ή υφολική απονευρεκτομή). Το χειρουργείο γίνεται με περιοχική ή τοπική αναισθησία. Σημαντικά βήματα για μια επιτυχημένη επέμβαση είναι η αφαίρεση της προσβεβλημένης παλαμιαίας απονεύρωσης, η προσεκτική παρασκευή και απελευθέρωση των δακτυλικών αγγείων και νεύρων και η πραγματοποίηση πολλών Ζ-πλαστικών τομών για την επιμήκυνση του ρικνωμένου δέρματος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αδύνατο να ευθειαστεί πλήρως το δάκτυλο ή απαιτείται ο σταδιακός ευθειασμός του δακτύλου, καθώς η απότομη έκταση μπορεί να εμφανίσει αγγειακά προβλήματα από την συρρίκνωση των αγγείων των δακτύλων. Σε ελάχιστες- εξαιρετικά παραμελημένες- περιπτώσεις ο ακρωτηριασμός του δακτύλου αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη λύση για την επάνοδο της λειτουργικότητας του χεριού.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μέρος του τραύματος αφήνεται ανοικτό προκειμένου να επουλωθεί κατά δεύτερο σκοπό ή πραγματοποιείται μεταμόσχευση δέρματος στο σημείο του ελλείμματος.
Μετεγχειρητικά είναι αναγκαία η συμμετοχή σε πρόγραμμα φυσιοθεραπευτικής αποκατάστασης προκειμένου να αποφευχθεί η υποτροπή της πάθησης και να βελτιωθεί η κινητικότητα των αρθρώσεων.
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι η χειρουργική́ αντιμετώπιση της νόσου δεν αποκλείει την επανεμφάνιση της στο ίδιο σημείο (υποτροπή) ή την εμφάνισή της σε άλλο σημείο (επέκταση).
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;
Οι πιο συνήθεις επιπλοκές που μπορούν να παρουσιαστούν είναι:
- αιμάτωμα
- τραυματισμός δακτυλικών νεύρων και αγγείων
- φλεγμονή
- αντανακλαστική συμπαθητική δυστροφία.
